1-Yumuşak Yol verici nedir?
Endüstriyel otomasyonda en önemli konuların birisi de motorlara nasıl yol verilmesi gerektiğidir. Bu yazımızda bir motora farklı yol verme türünden birisi de yumuşak yol vermeyi sizlere biraz anlatacağız. Bir motora şebeke üzerinden doğrudan yol vermek günümüz teknolojisinde artık istenmeyen bir yol verme türüdür. Çünkü gelişen teknoloji ile motorlara yol vermek daha da kolaylaştı. Hız ayarı gereken yerlerde sürücü ile, hız ayarı gerekmeyen uygulamalarda ise, yumuşak yol verici ile artık çok kolaydır. Hız ayarı gerekmeyen motor uygulamamalarında yumuşak kalkış ve duruşta yumuşak duruş ile motorda oluşabilecek zararlar azaltılmış olur. Ayrıca, gelişmiş motor koruma parametreleri ile motoru da korumaya devam etmiş oluruz. Bu iki yol verme şekli ile, böylece doğrudan şebeke üzerinden yol vermeye göre motor hem elektriksel hem mekanik olarak etkilere maruz kalmamış olur. Böylece motorun ömrü mekanik ve elektriksel olarak uzamış olur. Bugün ki yazımızda yumuşak yol verme seçimini inceleyeceğiz.
2-Yumuşak yol verici Seçim Kriterleri Nelerdir?
Yumuşak yol vericiyi seçerken nelere dikkat etmeliyiz, hangi parametreler bir için önemlidir, neye bakarak karar vermek doğru olur. Birçok kişi kW değerine ve fiyatına bakarak karar verir, aslında bu şekilde seçim yapmak doğru değildir.
Dikkat edilmesi gereken detayları sıralamak istersek:
- Motorun akımı. (Seçilecek yumuşak yol verici, motor akımından küçük olmamalı.)
- Çalışacağı ortam önemlidir. (Sıcak bir yer ise yük için gereken akımı o sıcaklıkta verebilmelidir. Yani sıcaklık arttığında akım düşer, dolayısı ile sıcaklık önemli bir parametrelerden biridir.)
- Motor koruma parametrelerine sahip olmalıdır. Bunlar özenle ayarlanmalı ve aktif kılınmalıdır.
- By-pass sistemi içeriyor mu. (Kalkışı tamamladıktan sonra by-pass a geçerse Yumuşak yol verici üzerine bir enerji israfı olmaz ve cihaz daha uzun ömürlü olur. Ama korumalar devam etmelidir.)
- Her üç fazda da tristör bloğu olmalıdır.
- Yük cinsine dikkat edilmelidir. Eğer yükünüz zor bir yük ise, örneğin konveyör bant gibi ise 50 ˚C de yük akımından yüksek bir akımı sürekli verebilmelidir.
- Dijital ekran olması ve haberleşme olması size bilgi verecek ve sisteminizle de haberleşecektir.
Yumuşak Yol vericiler boyutlandırılırken, aşağıdaki kriterler göz önüne alınır. Bunları hepsi aynı anda olacak şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.
- Sıcaklık,
- Kalkış akım limiti,
- Kalkış süresi,
- Kalkış miktarı (1 saat içinde)
Yumuşak yol verici de ayarlanabilecek 4 ana parametre vardır.
- Kalkış akım limiti,
- Başlangıç gerilimi,
- Kalkış süresi,
- Duruş süresi.
Seçilen Yumuşak yol verici hem yumuşak kalkış yapabilmeli hemde yumuşak duruş yapabilmelidir.
